Hoe beleg je in ETF’s?

Wil je op een gediversifieerde manier op de beurs beleggen? ETF's volgen de prestaties van een index die verschillende activa vertegenwoordigt.

In dit artikel lees je wat ETF's precies zijn, welke voordelen en risico's ermee gepaard gaan en hoe je ze kunt kopen.

Wat is het?

Een ETF (of Exchange Traded Fund) is een soort beleggingsfonds dat genoteerd is op de beurs. Het is een portefeuille van activa die passief wordt beheerd en die een vooraf bepaalde referentiewaarde volgt.

ETF's worden ook wel 'trackers' genoemd, omdat ze de koers van een index of een welbepaald actief volgen (de BEL 20, de CAC 40, de goudkoers…).

Wat is het verschil tussen een beleggingsfonds en een ETF?

In tegenstelling tot ETF's zijn beleggingsfondsen niet op de beurs genoteerd. Ze worden eenmaal per dag gewaardeerd bij de sluiting van de beurs, terwijl ETF's continu worden gewaardeerd en op elk moment van de dag kunnen worden gekocht en verkocht, net als aandelen.

Een ander verschil tussen deze twee financiële instrumenten is de manier waarop ze worden beheerd: fondsen worden actief beheerd door professionals, terwijl ETF's een index of een vooraf bepaalde strategie volgen.

De verschillende soorten

Er bestaan meerdere soorten Exchange Traded Funds al naargelang de gevolgde referentiewaarde en de gehanteerde strategie.

Obligatie-ETF's

Obligatie-ETF's zijn uitsluitend samengesteld uit obligaties. Ze keren interesten uit en hebben een minder hoog risico-rendementsprofiel dan andere soorten effecten.

Het voornaamste risico dat hiermee gepaard gaat, is het risico dat de debiteuren (die zowel bedrijven of landen kunnen zijn) hun betalingsverplichtingen niet nakomen. In dat geval zou je je kapitaal of de aan jou verschuldigde interesten gedeeltelijk of zelfs volledig kunnen verliezen.

ETF's op basis van aandelenindices

Deze volgen doorgaans een beursindex, bijvoorbeeld de S&P 500. De waarde van de portefeuille schommelt dan in dezelfde richting als die van de gevolgde index.

Met deze financiële instrumenten kun je je belegging spreiden over de hele markt die de index vertegenwoordigt, en je activa dus automatisch diversifiëren.

De aandelen binnen het ETF hebben dezelfde weging als binnen de gevolgde index: dat betekent dat de behaalde resultaten van het ETF zich precies verhouden tot de prestatie van de index.

ETF's op basis van sectorale indices

Sectorale ETF's volgen een index die een welbepaalde sector vertegenwoordigt: bijvoorbeeld de banksector, de telecomsector, de industrie…

Als je belegt in dit type Exchange Traded Fund, dan koop je een effect dat de hele sector op evenwichtige wijze vertegenwoordigt. Dat is tegelijkertijd een voordeel en een nadeel, want als juist die sector door een crisis wordt getroffen, daalt jouw Exchange Traded Fund in waarde.

ETF's op basis van grondstoffenindices

ETF's op basis van grondstoffen volgen indices die een of meer grondstoffen volgen: aardolie, goud, suiker, maïs… Zo kun je op een gediversifieerde manier in grondstoffen beleggen zonder dat je zelf je activa hoeft te selecteren, wat veel werk vraagt en waar je heel wat financiële knowhow voor nodig hebt.

Ook hier kunnen de risico's aanzienlijk zijn als je kiest voor een Exchange Traded Fund dat slechts één soort grondstof volgt. 

Valuta-ETF's

Bepaalde ETF's zijn gebaseerd op valuta-indices, indices van vreemde munten dus.

Met dit soort financieel instrument kun je beleggen in een evenwichtig mandje van valuta's dat voor jou wordt beheerd. Doorgaans is het minder riskant om te kiezen voor een Exchange Traded Fund dat uit verschillende valuta's is samengesteld, om je verliezen te beperken voor het geval de politieke of economische situatie in bepaalde landen erop achteruitgaat.

ETF's met hefboomeffect

Bij dit type worden de resultaten van de gevolgde index uitvergroot. Als de index bijvoorbeeld met 1% stijgt, dan stijgt het Exchange Traded Fund met 2%, 3% of meer, al naargelang de gehanteerde strategie. 

Zo kun je hogere rendementen behalen, maar het risico is dat ook de mogelijke verliezen veel groter zijn.

ETF's met omgekeerd hefboomeffect

Een omgekeerd hefboomeffect houdt in dat het Exchange Traded Fund de resultaten van een index uitvergroot, maar dan in omgekeerde zin: als de index bijvoorbeeld met 1% daalt, dan stijgt het ETF met 2%, 3% of meer, al naargelang de gehanteerde strategie.

Dit soort instrument wordt aanbevolen voor indices waarvan verwacht wordt dat ze zullen dalen. Er gaan vrij hoge risico's mee gepaard, want als de markt herleeft, zijn je verliezen des te aanzienlijker.

Waarom beleggen in een ETF?

Exchange Traded Funds zijn een interessante beleggingsoplossing als je op een gediversifieerde manier op de beurs wil beleggen zonder dat je zelf de samenstelling van je portefeuille hoeft te beheren.

ETF's zijn ook heel liquide, wat betekent dat je je geld zo nodig op elk moment kunt recupereren.

Omdat de prestaties van een Exchange Traded Fund de prestaties van een index volgen, vermijd je ook risico's die ontstaan door een eventueel slecht beheer, die wel kunnen bestaan als je je geld toevertrouwt aan een beleggingsfonds. Omdat Exchange Traded Funds passief worden beheerd, liggen de kosten overigens ook lager dan bij een beleggingsfonds.

Risico’s

ETF's worden beschouwd als veiliger dan aandelen, maar er gaan desalniettemin bepaalde risico's mee gepaard:

• Marktrisico: aangezien ETF's op de beurs genoteerd zijn, volgen ze de schommelingen van de markt en kunnen ze dus verliezen optekenen.
• Concentratierisico: als een Exchange Traded Fund een sectorale index volgt, is het in sterke mate blootgesteld aan de prestaties van die sector, zowel in positieve als in negatieve zin.
• Risico in verband met het hefboomeffect: Exchange Traded Funds met een hefboomeffect houden meer risico in aangezien de verliezen in geval van een koersdaling van de gevolgde index worden uitvergroot. 
• Risico op faillissement van de aanbieder: als de onderneming die het ETF aanbiedt failliet gaat, dan zou je je geld kunnen verliezen, want dan is de instelling misschien niet in staat al haar beleggers terug te betalen. 

Hoe beleggen in ETF's?

Je kunt op twee verschillende manieren Exchange Traded Funds kopen:

• Op de primaire markt: je koopt het Exchange Traded Fund direct bij de uitgevende instelling (doorgaans een fondsbeheerder).
• Op de secundaire markt: je koopt het Exchange Traded Fund van een andere belegger die het je op de beurs verkoopt.

Om ETF's te kunnen kopen heb je alleen een effectenrekening bij een financiële instelling nodig. Je kunt de transactie uitvoeren via je bankier, je financieel adviseur, je makelaar of via een tradingplatform.

Hoe kies je een goed ETF?

Hieronder geven we je enkele tips om je te helpen de juiste Exchange Traded Funds te kiezen om in te beleggen.

• Kies een gediversifieerd ETF: hoe breder de index die door het Exchange Traded Fund wordt gevolgd, hoe kleiner de risico's op verlies.
• Let op de tracking error: ETF's volgen een index, maar doorgaans bestaat er een prestatieverschil tussen het ETF en de gevolgde index (de tracking error of volgfout). Als dat verschil groot is, kan dat een risico inhouden.
• Vermijd ETF's met een gering belegd vermogen: als het Exchange Traded Fund een laag belegd vermogen heeft, is de vraag op de markt doorgaans laag, en zou je dus moeilijkheden kunnen ondervinden om het te verkopen. Bovendien zou het verschil tussen de aankoop- en de verkoopwaarde (de bied-laatspread) nadelig voor je kunnen zijn.
• Controleer de betrouwbaarheid van de emittent van het ETF: kies voor Exchange Traded Funds die worden uitgegeven door betrouwbare emittenten om de risico's op een eventueel faillissement te beperken.

Wettelijke voorschriften in verband met ETF's in België

Net zoals alle effecten zijn ETF's die dividenden uitkeren in België onderworpen aan de roerende voorheffing van 30% op de gerealiseerde winst. 

Als de waarde van je effectenrekening meer dan € 1.000.000,00 bedraagt, betaal je eveneens de taks op de effectenrekeningen van 0,15%.