Al verschillende jaren wordt er onder particulieren steeds meer gedeeld. Een nieuw type economie, in de marge van de klassieke circuits, wordt steeds populairder: lokale kruideniers, korte keten, gemeenschappelijke moestuinen, nieuwe coöperatieven... De deeleconomie is al lang geen onbekend begrip meer.
Die transitie is voornamelijk te danken aan digitale technologieën: dankzij online platforms is het voortaan mogelijk om direct contact te leggen met mensen die de gezochte goederen of diensten aanbieden.
De deeleconomie: wat houdt het in? En welke rol speelt de technologie in haar toenemende populariteit?
Peer-to-peer-platforms: de poort naar de deeleconomie
De afgelopen tien jaar zijn peer-to-peer-platforms als paddenstoelen uit de grond geschoten. Hoewel dat enkele jaren geleden nog onmogelijk leek, worden ze ondertussen door bijna iedereen gebruikt.
Goed om te weten:
Een peer-to-peer-platform (P2P) is een dienst die mensen die een dienst aanbieden in contact brengt met mensen die die dienst willen gebruiken, bijvoorbeeld Uber of AirBnB.
Dergelijke platforms gebruiken de kracht van digitale technologie om particulieren en bedrijven de mogelijkheid te bieden producten of diensten uit te wisselen. Het hoeft ook niet altijd om geld te gaan: sommige initiatieven zijn gebaseerd op ruilhandel, delen of vrijwilligerswerk.
De insteek is dat iedereen er wel bij vaart. Wie een product of een dienst aanbiedt, vindt nieuwe afzetmogelijkheden. Wie iets zoekt, heeft een pak meer keuzemogelijkheden en het platform zelf profiteert van de groei. Aan de basis van die uitwisselingsinitiatieven ligt het streven naar een meer evenwichtige winst en een eerlijke verdeling van de toegevoegde waarde.
De deeleconomie zit flink in de lift
Het ontstaan van deze platforms heeft de voordelen van een economie waar mensen samenwerken en elkaar helpen duidelijk gemaakt.
Daardoor hebben tal van initiatieven het daglicht gezien: voedselteams, Repair Cafés, kringloopwinkels en gemeenschappelijke moestuintjes zijn maar enkele voorbeelden.
Er ontstaat echt een nieuwe economie volgens een deelmodel, al dan niet met geld. Door het menselijke aspect weer centraal te stellen, stelt dit initiatief de excessen in vraag van een liberale economie die ten koste van alles streeft naar winst.
De deeleconomie: wat is het?
De deeleconomie is een economisch model dat gebaseerd is op uitwisselen, delen en samenwerken via speciale platforms. Als tussenschakel kan het platform de contacten kaderen en de veiligheid garanderen.
De expert aan het woord:
De Europese Commissie definieert de deeleconomie als "bedrijfsmodellen waarin activiteiten worden gefaciliteerd door deelplatforms die een open marktplaats tot stand brengen voor het tijdelijke gebruik van (vaak door particulieren aangeboden) goederen of diensten".
Camille Carlier, verantwoordelijke Legal & Compliance bij mozzeno
Huren in plaats van kopen, couchsurfen, gereedschap of een auto delen, diensten of kennis uitwisselen... De deeleconomie is er in elke sector en draagt bij aan een duurzamer gebruik van hulpbronnen.
De drie principes van de deeleconomie
1. Gebruik is belangrijker dan eigendom
Als we iets nodig hebben, hebben we vaak de neiging om het meteen te kopen. Maar we zouden tal van aankopen kunnen vermijden als we ons de gewoonte aanmeten om vaker iets (uit) te lenen.
Auto's zijn het flagrantste voorbeeld: waarom moet iedereen per se een eigen wagen hebben als die toch drie vierde van de tijd geparkeerd staat? Het is economischer, ecologischer en minder stressvol om één wagen te delen. Daarom raken initiatieven als autodelen en carpooling ook steeds meer in trek.
2. Delen is doeltreffender dan iets zelf houden
Overconsumptie is op wereldschaal een reëel probleem. Het is immers die behoefte om altijd meer te consumeren waardoor de vervuiling nu zo gevaarlijk toeneemt. En dan hebben we het nog niet over hoe onze kapitalistische economie de hulpbronnen van onze aarde onder druk zet, tal van arbeiders in ontwikkelingslanden uitbuit en schrikbarende hoeveelheden verspilling en afval produceert.
Door te delen wat u bezit, consumeert u minder en draagt u bij aan een spaarzamer en milieuvriendelijker beheer van onze hulpbronnen.
3. Vertrouwen als basis voor economische relaties
De deeleconomie is in de allereerste plaats gebaseerd op vertrouwensrelaties: vertrouwen tussen particulieren die elkaar goederen uitlenen of die diensten uitwisselen, vertrouwen ten aanzien van verkopers over de kwaliteit van de producten en vertrouwen ten aanzien van kopers om de afgesproken prijs te betalen.
Die benadering leidt dus tot meer solidariteit en samenwerking, waarden die in onze huidige maatschappij steeds schaarser worden.
De voordelen van de deeleconomie
De deeleconomie heeft een driedubbele positieve impact: op de samenleving, op het milieu en op de kwaliteit van de dienstverlening.
| Impact op de samenleving | Impact op het milieu | Impact op de kwaliteit van de dienst/het product |
| Nieuwe bron van vergoeding voor tal van mensen | Beter gebruik van hulpbronnen | Elimineert tussenpersonen |
| Bevorderlijk voor de lokale handel | Minder vervuiling en verspilling | Goed toegankelijk dankzij technologische tools |
| Smeden van sociale banden | Nieuwe contacten dankzij het internet | |
| Solidariteit ten aanzien van minderbedeelde of kwetsbare mensen | Ontwikkeling van de korte keten en lokale producten |
De deeleconomie in de financiële wereld
Ook platforms voor collaboratieve financiering kennen de laatste jaren een flinke bloei, met name door de popularisering van nieuwe financieringswijzen zoals crowdfunding en cryptomunten. Ook is er een nieuw model ontstaan: de collaboratieve lening. Dat is een lening die indirect door ondernemingen en particulieren wordt gefinancierd via een erkend platform.
Goed om te weten:
Op dit moment is mozzeno in België het enige platform voor collaboratieve leningen.
Met een dergelijke lening omzeilt u de banken en worden de interesten van de kredieten hoofdzakelijk teruggestort aan lokale investeerders, voor een eerlijkere en transparantere verdeling van de marges.
Meer informatie? Lenen zonder bank met mozzeno: hoe werkt dat?
